2000’li yılların ortasından bu yana dünyada sürekli gündem olan ve hiç eskimeyen bir konu var: Yapay zekalar, insanlardan daha akıllı olabilirler mi?

Aslında bu sorunun cevabını 1999’da Dünya Satranç Şampiyonu Gary Kasparov’un IBM’in bilgisayarına yenildiği andan itibaren biliyoruz. Yani evet, bizden daha akıllı olabilirler. Ancak iş insan beyninin yazılımlar ve donanımlar tarafından taklit edilmesine geldiğinde renkler değişiyor.

Tek bir işlev üzerine yoğunlaşmış sinir ağları, genel anlamda bizden daha akıllı olabiliyorlar. Fakat ya düşünmek, öğrenmek ve yeni yetenekler kazanabilmek? Sonuçta IBM’in bilgisayarı Kasparov’u sadece satrançta yendi. Onun yerine basit bir fark bulmacasını verseniz çözmeyecekti.
Günümüz sistemlerine de yapay zeka diyoruz ancak tam da bu noktada eskilerinden ayırılıyorlar. Yeni nesil yapay zekalar, kendileri öğrenebiliyorlar. Yani yeni yaşlarına girdiler ve meraklı bir çocuk gibi bilgiyi sorgulamaya başladılar.

Belirli seviyelerde günlük hayatımıza entegre olan yapay zekaların o meşhur filmlerdeki hallerine gelmeleri için çok daha gelişmeleri, geliştirilmeleri gerekiyor. Dünyayı daha iyi ya da daha kötü bir yer haline getireceklerine dair tartışmalar da işte bu gelişim sürecinde cevap buluyor. Küresel çapta insanlığın önemli güçlükleri aşmasını sağlamak için mi yoksa insanları birbirlerine daha çok düşürmek için mi kullanılacak? Kestirmek çok güç.

Gene de izlediğimiz filmlerdeki robotların seviyelerine ulaşmak için yapay zekaların özerk bir şekilde düşünebilmeleri, verileri işleyebilmeleri gerekiyor. Suni nöron sistemleri ile yapılan yakın tarihli bir araştırma ise, mevcut sistemlerin şok edici düşünce hızını gün yüzüne çıkartıyor.

Yapay Nöronlar
ABD Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsündeki fizikçiler, beyindeki sinir ağlarını taklit eden bir yazılımı verimli şekilde çalıştırmak için insan beynini fiziksel olarak taklit eden bir donanım geliştirmeye odaklandılar.

Araştırmacılar, süper iletken bilgisayar işlemcilerinin, insan beyninden daha verimli olduklarını ve bilgiyi daha hızlı işlediklerini ortaya koydular. Söz konusu sonuçlar, bilim dünyasının yapay insan beyni çalışmalarını hızlandırmak adına oldukça teşvik edici görünüyorlar.

Tek biri dünyaya bedel
Bir yapay insan beyni sisteminin verimli şekilde çalıştırılması sonucunda, daha fazla sistem üretmek için insana ihtiyaç kalmayabilir. Teorik olarak insan kadar üretken düşünebilen -son araştırmaya göre daha hızlı düşünen- sistemler, kendilerini çoğaltmak için kullanılabilirler.

Nöronlar, vücudumuzun her noktasına bilgi göndermekten ve almaktan sorumlu olan beyin ve sinir sistemimizin bir parçasıdır. Elektrik sinyalleri ile kurulan bu iletişim, vücudumuzun yaşam kaynağıdır. Yani tıpkı bizim icadımız olan elektronik devreleri gibi.
Yeni yapay sinir hücreleri, insanın kullandığı enerjinin on binde biri ile aynı işlemi gerçekleştirebiliyorlar. Aradaki muazzam fark, inanılmaz bir enerji tasarrufunu da beraberinde getiriyor.

Çalışma, geleceğe yönelik ufuk açıcı vaatte bulunuyor. Yapay teknolojiler insan beyni gibi karmaşık bilgi işlem merkezleri gibi çalışmak için vakte ihtiyaç duyuyorlar. Çoğu bilim otoritesine göre onu taklit etmeden önce insan beynini anlamakta fayda var.